Ruimtelijk Voorstel Provincie zet woningbouw in Zuid-Holland verder klem
Woensdag 6 maart 2024
Het Ruimtelijk Voorstel van de Provincie Zuid-Holland maakt bouwen van betaalbare woningen in Zuid-Holland verder onhaalbaar. Bouwend Nederland vindt het beleid onverstandig en onrealistisch.
De behandeling van het Ruimtelijk Voorstel vindt vandaag in Provinciale Staten plaats. Zowel in de media ( zie 'alarm om woonplan Zuid-Holland') als door in te spreken bij de Statenvergadering (zie inspreektekst) roepen we Zuid-Holland op om geen onrealistische eisen te stellen, woningbouw niet dicht te regelen en maatwerk in het landelijk gebied te bieden. Eerder riep onze landelijk voorzitter Arno Visser hier ook al toe op in het AD.
In het Ruimtelijk Voorstel biedt de Provincie met de grootste woningbouwopgave van Nederland niet méér flexibiliteit en ruimte voor woningbouw maar juist minder. De ruim 230.000 woningen die Zuid-Holland wil toevoegen mag alleen binnen de bestaande opgenomen ruimte voor woningbouw. Daarbij wordt woningbouw aan de rand van bestaand dorp- en stadsgezicht beperkt wordt tot de bestaande locaties. Andere dan de huidige 3ha-locaties worden niet toegestaan. Ondanks de herhaaldelijke oproep van 18 landelijke gemeenten aan deze Staten om meer ruimte voor maatwerk en grotere buitenstedelijke locaties te bieden.
De enige ruimte die de Provincie biedt is het toevoegen van woningen op basis van het "straatje erbij"-beleid, wat echter geheel niet uitgewerkt wordt in het voorstel; het is onduidelijk wat hier wel en niet binnen past en onder welke voorwaarden het college hiermee akkoord gaat.
Realiteitszin ontbreekt
Naast het dichtregelen van de ruimte voor wonen en werken maakt de Provincie betaalbare woningbouw verder onhaalbaar door het stellen van extra regels bovenop landelijke regelgeving. Uitgangspunt voor nieuwbouw in het Voorstel is dat alle nieuwbouw toekomstbestendig plaatsvindt (wat uitgaat van extra eisen t.a.v. klimaatadaptief, circulair, natuurinclusief, energieneutraal t.o.v. landelijke regels). In combinatie met de eis dat voortaan alle nieuwbouwplannen uit veertig procent sociale woningbouw moet bestaan wordt betaalbare woningbouw financieel onhaalbaar. Het is in lijn met de eerder geuite wens van Gedeputeerde Koning om alleen akkoord te geven op plannen met voldoende betaalbare woningen (volgens Zuid-Holland koopwoningen onder de €350.000).
Bouwend Nederland wil ook graag tweederde betaalbare woningen bouwen, maar het stellen van bovenwettelijke eisen die de kosten voor woningbouw alleen maar verder doen toenemen terwijl de opbrengsten niet mee kunnen stijgen door maximale koop- en huurprijzen voor betaalbaarheid te hanteren en een aandeel van 40% sociaal te hanteren leidt uiteindelijk alleen tot minder (betaalbare) woningen. En dan is 40% van nul uiteindelijk nul in plaats van 30% van een beetje. De realiteitszin van de Provincie ontbreekt hier volledig.
Teleurstelling
De ambitie van Zuid-Holland om met de woningbouw een kwaliteitssprong te maken en de kwaliteit van de leefomgeving, welzijn, duurzaamheid en klimaatadaptatie te vergroten onderstrepen we vanuit Bouwend Nederland. Dan is behoud van flexibiliteit in ruimtelijke regels juist gewenst. Dit is ook het uitgangspunt van de Uitvoeringsagenda Wonen, zoals die op 28 februari, ondertekend door het IPO namens de provincies, is gepresenteerd. Het tegenovergestelde doet Provincie Zuid-Holland met haar Ruimtelijk Voorstel. Dit is buitengewoon teleurstellend. Vooral omdat Bouwend Nederland en onze leden juist als partner van de Provincie in samenwerking tot realisatie van de opgaven wil komen. Dat vraagt wel om een Provincie die ook bereid is om oog te hebben voor een ieders belangen met beleid wat bijdraagt aan het wegnemen van belemmeringen, in plaats van het vergroten ervan.
Gerelateerd nieuws
In de infrasector staat gemiddeld 25% van de gerealiseerde omzet open aan vorderingen. De tijd tussen het moment dat de kosten worden gemaakt en de ondernemer deze betaald krijgt, legt een fors beslag op de liquiditeit. En daarmee wordt het ook een rem op investeringen en de snelheid van betalen aan de ketenpartners. De alternatieve betalingsregeling biedt hiervoor een oplossing. Logisch dus dat hier veel animo voor is.
De raadplegingen voor een herziening van de Europese Aanbestedingsrichtlijn zijn begonnen. De Europese Commissie geeft zelf al een schot voor de boeg met haar beleid om de administratieve lasten voor bedrijven en overheden fors te verlagen. Op het Aanbestedingscongres 2025, waar ruim 70 publieke opdrachtgevers en ondernemers bijeen kwamen, klonk duidelijk door dat daar grote behoefte aan is.
De krapte op de arbeidsmarkt is groot. Er moet efficiënter worden gewerkt en dat vraagt om een andere samenstelling van opdrachten. Het Rijksvastgoedbedrijf heeft een nieuw soort contract in voorbereiding: het geïntegreerd instandhoudingscontract (GIC). Al het onderhoud dat in een vastgoedcomplex moet plaatsvinden wordt ondergebracht in een enkel contract bij een enkele marktpartij.