Zet veiligheid op één: doorbreek ingesleten patronen
Donderdag 17 november 2022
Op 13 oktober 2022 vond alweer de laatste workshop vanuit de Governancecode Veilige Energienetten (GVE) plaats met als thema 'Uitvoering door de bril van de engineer'. Ingenieursbureau Movares vertelde over de drempel en overwegingen om wel of niet te engineeren naar de uitvoering. Aannemer Heijmans deelde praktijktips om meerwaarde bij de engineer te creëren en deed de oproep om de stap van lief naar lef te nemen.
Veiligheidsgedrag verbeteren
Het doel van de Governancecode Veilige Energienetten (GVE) is het verbeteren van veiligheidsgedrag in de keten door het (verder) ontwikkelen, opstellen, beheren en onderhouden van landelijke uniforme richtlijnen voor het veilig werken aan energienetten. Het gaat om de dialoog waar we naar toe willen. GVE is richtinggevend, de GVR BEI-VIAG is precies van de regels. Het gedrag wordt centraal gesteld en de workshops zijn bedoeld om inspiratie te geven zodat ieder deelnemer dit mee terug kan nemen naar het eigen bedrijf. Een ieder moet het 'thuis' binnen het eigen bedrijf verder zelf oppakken.
Heb jij je eigen spiegel geregeld?
Veel bedrijven hanteren 'we werken veilig of we werken niet'. Marloes Kooijmans neemt ons mee in het Heijmans veiligheidsprogramma GO! Géén Ongevallen! Hierbij ligt de focus op een proactief veiligheidsgedrag, dit betekent, óók in de keten (van opdrachtgever tot beheer) dat je je bewust bent van de risico's. Zo wordt er eerst vanuit veiligheid een ontwerp gemaakt, waarna vervolgens de techniek daarop wordt losgelaten. Er wordt erkend dat buiten en binnen andere werelden zijn, hierdoor kun je medewerkers van elkaar laten leren door bij elkaar in de keuken te kijken én te beleven. Zorg dat je medewerkers fouten zien, leer daarvan als persoon, organisatie en keten. Feit is ook dat je het niet alleen kunt. In de keten moet je elkaar durven op te zoeken en verbeteringen bespreekbaar maken. Neem je eigen verantwoordelijkheid en organiseer je eigen spiegeltjes zodat je inzicht krijgt in je eigen blinde vlekken. Ga van lief naar lef!
Neem in engineering uitvoering én beheer mee in het plan
Edwin Zijlstra ervaart vanuit de verschillende rollen voor Movares dagelijks nog drempels en daarmee uitdagingen bij ingenieursbureau Movares, om integraal én met oog voor veiligheid te engineeren. De ideale werkwijze is om de uitvoering vroegtijdig te betrekken binnen bij de engineering en tijdens de uitvoering continue de cirkel te sluiten door van elkaar leren. Dit geeft meerwaarde aan het betrekken van ingenieursbureaus. Echter dit creëert in de praktijk een spanningsveld in concurrentie. Door tijdens de engineering al rekening te houden met het beheer, ontstaat een optimale live-cycle met veiligheid als uitgangspunt. Belangrijk is ook dat de opdrachtgever zijn verantwoordelijkheid neemt gedurende het hele bouwproces, ook bij uitbesteden.
Ga zelf buiten in de sleuf het gesprek aan
Robin Versluis, ontwerpcoördinator bij Heijmans neemt ons mee vanuit zijn praktijk mee in een aantal geleerde lessen. Als je je bewust bent van de risico's en gevaren, bespreek dan hoe je het risico kunt uitschakelen. Een voorbeeld hiervan is het afsluiten van de snelweg A12 voor onderhoudswerkzaamheden, omdat aanrijdgevaar één van de grote risico’s is. Dit is in lijn met de pilot 'Afsluiten tenzij' die is uitgevoerd in Synfragebied.
Om zelf het werk te ervaren is de tip van Robin om ook als ontwerper op je eigen werk buiten mee te lopen in de sleuf. Hierdoor ervaar je zelf of de maakbaarheid en inpassing van het ontwerp lukt of niet. Vervolgens kun je met je collega's in de sleuf het oprechte gesprek aan om te leren waar je op moet letten, waar hij risico’s ervaart en hoe je in je ontwerp hier al rekening mee kunt houden. Hetzelfde kun je ook al doen aan de hand van een ontwerptekening door als opdrachtnemer en opdrachtgever boven de tekening te bespreken of keuzes vanuit veiligheid het meest logisch en optimaal zijn. Om dit verder uit te werken biedt Heijmans aan om eens met jou en een aantal collega (engineers) door te nemen hoe een 'veiligheidssessie' te organiseren in de ontwerpfase.
Wrap-up
De gedeelde ervaringen en tips lijken allemaal heel logisch; laat binnen buiten kijken, ga het gesprek aan over veiligheid, engineer vanuit veiligheid, de techniek komt later en schakel risico's uit. In de praktijk worden deze tips door ingesleten patronen toch nog wel als lastig ervaren. Belangrijkst is toch wel dat jij het open gesprek aan moet gaan, waarbij je oprecht geïnteresseerd bent in de ander, zijn werkzaamheden, overwegingen, zorgen en resultaat. Dat geldt ook voor deze workshop, ga in gesprek met collega's die er niet bij konden zijn en attendeer ze op de GVE LinkedIngroep.
Gerelateerd nieuws
In 2014 werd in Twente het initiatief Zorgvuldige Aanleg en Reductie van Graafschade (ZoARG) gelanceerd. Sindsdien hebben tientallen afstudeerders, een tiental Engineering Doctorate-graduates en vele studenten de graafsector leren kennen, evenals de cruciale rol die innovatieve oplossingen spelen in het ontwikkelen van een professionelere graafpraktijk.
Niet alle automobilisten zijn zich bij wegwerkzaamheden bewust van de risico’s van hun rijgedrag voor zichzelf en de wegwerkers. Tijdens de jaarlijkse Bewust Veilig-dag op 26 maart werd op meer dan 1000 locaties extra stilgestaan bij veiligheidsbewustzijn. Bij Verdegro, leverancier van botsabsorbeerders, verlichtings- en verkeersveiligheidssystemen gingen wegwerkers, in een PBM-vrije zone, in gesprek met de Vlaamse acteur en programmamaker Tom Waes. Hij raakte gewond op de Antwerpse ring toen hij inreed op een botsabsorbeerder.
Binnen de vakgroep Ondergrondse Netwerken en Grondwaterbeheer (vakgroep ONG) is er in 2024 gestart met focus op de ‘G’. In de praktijk betekent dit het organiseren, professionaliseren en profileren van de Ledengroep Boren en Bemalen, startende vanuit de activiteit bemalen. Er is contact gelegd met ruim 15-tal potentiële leden én er zijn een 4-tal bijeenkomsten in 2025 gepland. De bijeenkomst van 8 april is met 25 deelnemers druk bezocht waarbij actuele thema’s vanuit de speerpunten, markt & overheid, ketensamenwerking, personeel, techniek en veiligheid besproken. Lees verder om te lezen welke onderwerpen hen bezigen.