Impactprogramma: "Ik wil nooit meer anders werken dan dit, ik word gehoord."
Maandag 4 september 2023
Hij weet het, want hij zag het zelf gebeuren: we kunnen in de branche spectaculaire resultaten halen als we werken aan andere omgangsvormen en andere manieren van samenwerken in projecten. Joppe Duindam was als programmamanager bij Bouwend Nederland mede-grondlegger van het Impactprogramma. “De gesprekken die ik na de eerste pilots met het Impacttraject had, maakten diepe indruk. De mensen van de werkvloer vertelden hoe het hen had geholpen hun werk op een veel prettigere en betere manier te doen. Mensen en bedrijven die het meemaken willen niet meer anders.”
Een projectleider die zegt: ‘Stop de angstcultuur alsjeblieft.’ Een projectleider die vertelt dat hij het gevoel heeft alsof hij op een rijdende trein zit, de trein steeds sneller gaat en hij op zoek is naar de noodrem, maar hem niet kan vinden. Een bedrijfsleider die zich afvraagt: ‘Hoe krijg ik mijn mensen positief en werken we echt samen?’ En een timmerman die vertelt: ‘Nu willen ze ineens mijn mening, terwijl ik mijn ideeën altijd maar voor me moest houden.”
Het zijn zomaar wat quotes van mensen die dagelijks werken op de bouwplaats. Joppe Duindam hoort ze in zijn functie bij Bouwend Nederland regelmatig. Schrijnend, vindt hij. "We zijn er in de bouw aan gewend geraakt elkaar niet zo prettig te behandelen. Gek genoeg wordt daar nauwelijks over gesproken. Is dat uit schuwheid? Voorzichtigheid? Misschien zelfs letterlijk angst? Je kan er zware of minder zware termen aan geven, maar als je dit soort verhalen hoort, dan weet je, er moet iets intermenselijks worden opgelost."
Succesvol samenwerken in de keten
Joppe werkte al bij Bouwend Nederland toen een aantal jaren terug ketensamenwerking sterk in opkomst was. "Vanuit Bouwend Nederland wilden we bedrijven helpen om succesvol samen te werken in de keten. We organiseerden onder andere sessies waar vaak de hele keten met elkaar aan tafel zat. Daar ging het ook over omgangsnormen. Je praat met elkaar over wat er misgaat, wat je wil verbeteren en waar je persoonlijke drive en hinder zit."
"Wat we tijdens die sessies óók merkten: het is moeilijk erover te praten én moeilijk ermee aan de gang te gaan. De vraag waar we een antwoord op wilden vinden werd dan ook: hoe kun je verbeteringen doorvoeren in hoe je samen je dagelijkse werk doet én in hoe je met elkaar omgaat? Hoe combineer je dat?"
“Al maken we het maar ietsje beter, we gaan het proberen”
Joppe kende Inge Vermunt en Severin Hendrikx en wist van hun missie om samenwerking in de bouw te verbeteren. "Inge was als HR-manager in de bouw jarenlang tegen van alles aangelopen. Gedragspatronen die je niet zomaar verandert. En Severin wist met zijn werkervaring: LEAN en Six Sigma zijn prima methodes, maar ze zorgen op zichzelf niet voor de structurele verandering die nodig is. Zo ontstond het idee om samen iets te bedenken."
"We betrokken mijn toenmalige leidinggevende Joost Fijneman, Gideon Noordzij van Dura Vermeer en Ewout van Rossum van MBB. Ook Chert Hento kwam erbij. Hij gaf op dat moment met zijn bureau trainingen Eigenaarschap bij Bouwend Nederland. Ik wist: dat hebben we ook nodig. Zo hebben we samen een traject bedacht dat nu het Impactprogramma is."
‘Ik wil eigenlijk nooit meer weg van dit project’
Inmiddels weten we dat de resultaten van het Impacttraject spectaculair kunnen zijn. In het eerste pilotproject behaalde Dura Vermeer Bouw Midden West binnen 4 maanden al €225.000 kostenbesparing. "Maar wat mij vooral bijbleef waren de gesprekken met de mensen op de bouw. Er was een bouwvakker die zei: ‘Ik wil eigenlijk nooit meer weg van dit project, ik wil nooit meer anders werken dan dit. Ik heb hier een echte band met mijn collega’s, ik word hier gehoord als ik ideeën inbreng. Ik doe ertoe.’"
"En de mensen van het pilotproject bij CT de Boer zeiden: ‘Ons wordt nu gevraagd mee te denken, we denken nu praktisch na over waar we last van hebben en lossen het op. De sfeer is ook veel beter.’ Ze gaven zelf aan: we hebben vaardigheden aangeleerd die normaal ver bij ons vandaan stonden. Mensen gaan excelleren als ze ruimte krijgen. Je ontsluit een potentieel in mensen waarvan ze zelf niet wisten dat het er was."
Klein vreugdesprongetje
Een interview in Cobouw dat over een van deze projecten verscheen bevestigt dat. De intro van het artikel luidt: Wanneer cv-installateur Erik Boon tegenwoordig in een woning op de bouwplaats van TudorPark in Hoofddorp komt om een vloerverwarming aan te leggen, is hij in staat een klein vreugdesprongetje te maken. Wat is het werken hier veranderd sinds samenwerking bovenaan de agenda staat.
Hoe anders begon Boons werkdag aan het begin van dit project. "Het was vaak onbegonnen werk, met smerige steigerplanken en allerlei afval op de vloer. Moesten we eerst de troep van anderen opruimen voordat we überhaupt aan het werk konden. Het is de dagelijkse praktijk in de bouw, hè? Geen rekening houden met elkaar, nauwelijks samenwerken. Ieder voor zich, dat is de mentaliteit. Na drie weken ben je dat wel zat. Het gaat ten koste van het werkplezier. Terwijl we toch echt met z’n allen aan één project werken: van timmerman, metselaar en stukadoor tot schilder en cv-installateur. De kracht van deze pilot is dat mensen van verschillende disciplines in de bouw dingen durven te zeggen tegen elkaar."
Hard en zacht combineren
In het Impactprogramma helpen we ketensamenwerkingen om de harde kant van samenwerking - de processen - te koppelen aan de zachte kant van samenwerking; hoe mensen gesprekken voeren met elkaar. We kijken dus naar hoe ze de werkzaamheden beter kunnen plannen met elkaar en naar hoe ze met elkaar omgaan. Hoe communiceren ze met elkaar? Wat accepteer je wel van elkaar en wat niet?
Aan de hand van concrete metingen ziet het team wat goed gaat en wat beter kan. Zodat ze weten wat er nodig is voor vertrouwen en betere communicatie en het team nog sneller kan innoveren en verbeteren met elkaar. Als team maken ze dan zelf het verschil. Zo ontstaat een verandering in werkwijze en omgang met elkaar die beklijft.
De menselijke en samenwerkingskant niet laten liggen
Joppe: "Dat is ook nodig om de maatschappelijke doelstellingen te halen waar we voor staan. Om slimmer, efficiënter en goedkoper te bouwen moeten we het volle verbeterpotentieel in de branche benutten. En die menselijke en samenwerkingskant niet laten liggen."
"Maar goed, ik hoef niet overtuigd te worden, ik weet al dat het werkt. Als het aan mij ligt gaan we het niet meer anders doen. Ik wil eigenlijk gewoon heel graag dat mensen na het lezen van dit stuk heel even de moeite nemen om naar hun collega te luisteren. Kijk met een open blik naar wat anderen die jou zijn voorgegaan realiseerden. Een Dura Vermeer Bouw Midden West, een CT de Boer, een Weever Bouw. Zij kunnen heel duidelijk vertellen wat het hen heeft opgeleverd. En probeer het Impactprogramma dan eens een keer. Echt, gewoon doen."
Meer weten over het Impactprogramma?
Kijk dan op de website van HD Impact
Dit nieuwsbericht bieden we je aan vanuit het meerjarenprogramma Samenwerking in de keten. De projecten binnen dit programma dragen bij aan een betere samenwerking in de keten, om samen ook te komen tot innovatie en het versnellen van de maatschappelijke opgaven.
Gerelateerd nieuws
Op donderdag 7 november was de tweede Leap to Zero conferentie. Rijkswaterstaat heeft dit samen met ons georganiseerd met als doel om internationale samenwerking op zero-emissie te versterken en om de internationale keten samen te brengen op het onderwerp zero-emissie bouwen en vervoeren. Van over de hele wereld was de gehele keten hier aanwezig; opdrachtgevers, aannemers, fabrikanten en leveranciers uit Amerika, Japan, Europa, Singapore tot aan Australië.
Voor bedrijven die volgens de RGS-methodiek werken biedt de Wkb kansen, al moet je er wel een en het ander voor geregeld hebben. Tijdens ons webinar op 15 oktober zorgen we dat al je vragen in 45 minuten worden beantwoord. Het webinar begint om 15 uur.
Na langdurig, intensief overleg tussen een vertegenwoordiging van opdrachtgevers en opdrachtnemers in de bouw, lanceert CROW de nieuwe basis voor geïntegreerde contracten, de UAV-GC 2025, op de InfraTech in januari 2025. De nieuwe versie van de UAV-GC is aangepast op onder andere risicoverdeling, aansprakelijkheid en samenwerking.