Frans Budel: bouwondernemer en winnaar van de Globe40

Samen met zijn broer Nico is Frans Budel eigenaar van Bumé Bouw en Onderhoud in Westervoort, tussen Arnhem en Duiven. Dolenthousiast was Nico niet toen Frans hem vertelde dat  hij wilde meedoen aan de Globe 40, een zeezeilrace rond de wereld. “Althans, voor de zaak vond hij het niet leuk, maar mij gunde hij het van harte. Je hebt maar één keer de kans om zoiets te doen, dus ga er voor, zei hij.” Het was natuurlijk ook niet niks, meedoen aan de race betekende dat Frans tien maanden van huis, haard en bedrijf weg zou zijn. “Gelukkig hebben we een wat groter bedrijf; met 80 tot 100 man personeel kun je zoiets makkelijker doen dan wanneer je samen een tweemanszaak hebt.”

Nu of nooit

Reden dat Frans zo graag aan de zeilrace wilde meedoen, en dat Nico het hem zo gunde, is dat hun vader tot twee keer toe een poging had gewaagd de wereld rond te zeilen, maar daar beide keren niet in was geslaagd. Tijdens de tweede poging had Frans een deel van de tocht meegemaakt en hij was erop gebrand om het voor zijn vader een keer wél te halen. Zeilraces rond de wereld zijn geen jaarlijkse happening, in ieder geval niet in de klasse waarin Frans zeilt: de Class 40, boten die je met z’n tweeën bemant. De vorige race voor die klasse was in 2011 dus toen bekend werd dat er in 2021 weer eentje van start zou gaan, was het nu of nooit voor Frans. “Mijn vader was rond de 70 toen hij het probeerde. Fysiek kon hij het prima aan, maar als je, zoals ik in 2021, begin 50 bent, dan zit je mentaal toch net even anders in de wedstrijd. Vandaar dat ik dacht, nú moet het gebeuren.”

Goede oplossing

Bumé doet deels projecten, verbouw en nieuwbouw in de utiliteitssfeer, en deels onderhoud voor woningbouwcorporaties en VvE’s. Nico zwaait de scepter over dat onderhoudsdeel terwijl Frans leiding geeft aan de projecten-tak. In het managementteam, waar ook nog de directeur bedrijfsvoering deel van uitmaakt, werd besproken hoe het organisatorisch moest worden ingevuld als Frans zo’n lange tijd weg zou zijn. “Een tijdelijke interim vonden we geen goed plan, dan ben je teveel tijd kwijt aan inwerken vóór en weer dingen terugdraaien ná de interimperiode”, zegt Frans. “Uiteindelijk hebben de jongens van de afdeling projecten aangegeven dat ze mijn werk onderling wilden verdelen, en dan verantwoording zouden afleggen aan mijn broer en de directeur bedrijfsvoering. Dan moesten ze wel een stapje harder lopen, maar het leek ze de beste oplossing. En terugkijkend wás het ook de beste keus om het zo te doen.”

Wel contact met het bedrijf

Tijdens de race heeft Frans wel contact gehouden met het bedrijf, maar inhoudelijk was dat niet. Daar had Frans ook helemaal geen behoefte aan. “De race heeft 8 etappes, variërend van 8 tot 36 dagen. Tussendoor heb je dan shore periodes van anderhalf tot 2 weken, voor onderhoud en inkopen en dergelijke. Tijdens die periodes had ik wel contact met het bedrijf. Het is op zulke momenten prima om te horen dat het goed gaat, en leuk om te vertellen wat je zelf hebt meegemaakt, maar ingaan op de financiële rapportages of advies geven over de aanpak van een project, daar staat je hoofd niet naar. En hoe langer je weg bent, hoe minder die behoefte er ook vanuit het bedrijf is, want na een week of zes zijn ze er wel aan gewend dat je er niet bent.”

Handig met hamer en ducttape

Zo’n zeezeilrace is natuurlijk ook al enerverend genoeg, dan zit je niet te wachten op zakelijke besognes. Frans en zijn maat hebben in ieder geval genoeg spannende momenten beleefd. “Als je denkt dat je midden op de oceaan rustig je ogen dicht kunt doen, dan heb je het mis. Soms zie je dagen niets op zee, maar bij de Falklands kwamen we ineens een vissersvloot van driehonderd, vierhonderd boten tegen. Wij konden daar gelukkig omheen, maar een van de andere boten moest er dwars doorheen. Geloof mij, dat is niet fijn. We zijn ook drie keer in een vissersnet gevaren, en dat honderden kilometers uit de kust. En we hebben ook een keer iets geraakt waardoor het roer beschadigd raakte. Gelukkig hebben we dat onderweg kunnen fiksen. Dat is ook wel hoe het is op zee. Als je schade hebt komt er niemand langszij om te helpen, je zult het zelf moeten oplossen.” Frans denkt dat het wat dat betreft wel een voordeel is dat hij bouwondernemer is. “Ik denk dat je als ondernemer sowieso wel adaptief bent, makkelijk dingen aanpakt. En als bouwer ben je handig. Ik in ieder geval wel. Geef me ducttape, ijzerdraad en een hamer en ik maak dingen aan elkaar. Mijn omgeving noemt me wel McGyver.”

Snelheid is niet alles

Naast handigheid komt er ook een flinke portie geluk bij kijken om zo’n zeezeilrace uit te varen, laat staan te winnen. Zo viel één van de grootste concurrenten uit met een zwaar beschadigde kiel. Daarnaast speelde ook strategie een belangrijke rol. “We wisten dat onze ‘Sec Hayai’ niet de snelste boot uit het veld was, maar het gaat om meer dan snelheid. De boel heel houden, maar ook tactisch varen is minstens zo belangrijk. Heb je al die disciplines in de klauw, dan kun je potentieel snellere boten achter je houden. En als je een paar etappes als tweede of eerste bent binnengekomen en ineens ziet dat je bovenaan staat, dan ga je er steeds meer in geloven dat je de eindstreep kunt halen én hoog eindigen.” Zelfs toen hij, op volle zee, het bericht kreeg dat zijn vader was overleden, dacht hij niet aan opgeven. “Ik wist zeker dat hij had gewild dat ik doorging.” Des te mooier was het dat Frans en Ysbrandt op 15 maart 2023 als tweede de eindbestemming Lorient in Bretagne bereikten; dat was namelijk genoeg voor de eindzege van de Globe40.

Back to business

Na 161 dagen op zee zat Frans weer achter zijn bureau. Een heel klein beetje ontluisterend was het wel om te merken dat het bedrijf gewoon had doorgedraaid. “Eigenlijk constateer je na tien maanden afwezigheid dat je niet onmisbaar bent”, grapt hij. “Gekheid hoor, ze hebben me wel gemist en ze hebben ook echt wel harder moet werken toen ik er niet was. Het is dus fijn om te merken dat je ook écht een bijdrage levert aan het bedrijf.” Maar het was ook fijn om te merken dat het misschien ook best wel een beetje minder kan met werk. “Ik werkte voor de race soms wel 80 uur in de week. Problemen heb ik daar nooit mee gehad, maar als je zo’n tijd op zee zit, dan ga je toch wel anders naar dingen kijken. Mobiele data voor aan boord is enorm duur, je gaat dan ook niet de hele tijd online. Daardoor raak je wat meer in jezelf gekeerd, word je kalmer. In het begin vond ik het dan ook best lastig om terug te zijn; de prikkels en drukte zijn dan best indrukwekkend. Natuurlijk wen je daar best wel weer aan, maar ik heb toch besloten om het wat kalmer aan te gaan doen. Tegenwoordig is woensdag mijn vrije dag, en dat voelt echt goed!”

Nieuwsgierig geworden naar de Globe40? Check de Globe40 film op YouTube  

De etappes

(start op 26 juni 2022)

1. Van Tanger (Marokko) naar Sao Vincente (Kaapverdië)
2. Van Sao Vincente naar Mauritius (Indische Oceaan)
3. Van Mauritius naar Auckland (Nieuw Zeeland)
4. van Auckland naar Papeete (Tahiti, Stille Oceaan)
5. van Papeete naar Ushuaia (Vuurland, Argentinië)
6. van Ushuaia naar Recife (Brazilië)
7. van Recife naar Grenada (Caraïben)
8. van Grenada naar Lorient (Frankrijk)