Top 25: wie is de meest duurzame aanbesteder?
Maandag 4 november 2024
Voor het zesde jaar op rij brengen we de ranglijst uit van aanbestedende diensten die aannemers in de bouw en infrastructuur uitdagen zo duurzaam mogelijk te werken. Door duurzaamheid een belangrijk criterium te maken in de gunning van projecten worden innovaties bevorderd die Nederland energieneutraal, circulair en klimaatbestendig maken. Wie wint er dit jaar?
Ondernemers roepen op: opdrachtgevers, besteed duurzaam aan!
Dit jaar zien we dat de progressie in duurzaam aanbesteden afvlakt. Dat heeft gevolgen voor het ondernemerschap van onze leden. Daarom roepen zij opdrachtgevers op om duurzaam aan te besteden.
De top drie bestaat dit jaar uit provincie Noord-Brabant, provincie Utrecht en Rijkswaterstaat.
Nummer 2 en 3 overtreffen topscore van vorige editie
Voor de zesde keer voert de provincie Noord-Brabant de lijst aan, nu met de allerhoogste score ooit behaald. De provincie blijft het goede voorbeeld geven wat betreft duurzaam aanbesteden. Op nummer twee staat provincie Utrecht, gevolgd door Rijkswaterstaat op plek drie. Een eervolle vermelding gaat uit naar het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden op de vierde plaats. De nummers twee, drie en vier overtreffen de topscore van vorige editie, wat de stijgende lijn in prestaties mooi illustreert.
Koplopers
"Provincie Noord-Brabant krijgt bij elf van haar veertien aanbestedingen de volle zes punten en noteerde een gemiddelde van 5,29, een fractie boven de 5,25 die zij over de jaren 2019-2020 behaalde", benadrukt Jos van Alphen, samensteller van de lijst. "Vergeleken met de score van 2,2 waarmee de provincie de eerste editie van de top 25 won laat zien dat er grote stappen voorwaarts worden gemaakt wat betreft het gunnen van projecten op basis van duurzaamheid."
Provincie Utrecht is de tweede aanbestedende dienst die een gemiddelde score van vijf noteert. Utrecht kreeg bij acht van de dertien aanbestedingen de hoogste score. Rijkswaterstaat maakt een reuzensprong in haar score: 4,89 (vorig jaar 3,77). Daarmee keert zij terug in de top drie, al is het verschil met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden marginaal. Het hoogheemraadschap paste duurzame gunningscriteria toe bij al haar negen aanbestedingen, terwijl Rijkswaterstaat zich verbeterde door maar liefst 35 keer maximaal te scoren. Eindhoven handhaaft zich als best presterende gemeente, maar voelt de hete adem van Amersfoort.
Negen nieuwkomers in de top 25
Ook zien we dit jaar veel nieuwkomers de noteringen binnenkomen. "Maar liefst negen aanbesteders maken hun entree in de lijst van toppers in duurzaamheid", aldus Van Alphen. "Hoogste nieuwe binnenkomer is Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden op nummer vier. Zij kreeg vorig jaar geen klassering vanwege een te klein aantal aanbestedingen. Waterschap Limburg is de grootste stijger. Met een groei van 1,49 in score klom zijn van plaats 35 naar plaats negen. Gemeente Enschede noteerde vorig jaar plaats 26 en neemt nu plaats zeventien in. De andere nieuwkomers zijn Vattenfall (18), Provincie Flevoland (24) en de gemeenten Leiderdorp (21), Hilversum (23) en Woerden (25)." Nederland wil in 2050 klimaatneutraal zijn en daar werken deze nieuwkomers hard aan.
ProRail officieel op plaats twintig
ProRail vraagt regelmatig, naast de CO2-prestatieladder, om duurzaamheid in de gunning van grote projecten. Een fors deel daarvan wordt met toepassing van de erkenningsregeling onderhands aanbesteed. In de top 25 worden alleen openbaar gepubliceerde aanbestedingen gescoord. In de afgelopen edities werd daarom voor ProRail een officieuze score vastgesteld. Omdat veel van de door ProRail aangeleverde gegevens verifieerbaar zijn via TenderNed, is besloten om voortaan deze gunningsberichten als extra informatiebron te gebruiken voor het toekennen van een officiële score voor ProRail. Daarmee is ProRail de negende officiële nieuwkomer in de Top 25 van dit jaar.
Extra scoringsmogelijkheden
Ons Aanbestedingsinstituut heeft na het uitbrengen van de vijfde editie van de top 25 de methode van scoren aangepast om nieuwe ontwikkelingen te omarmen en gehoor te geven aan wensen van opdrachtgevers. We hebben een aantal mogelijkheden toegevoegd om een hoge(re) score te behalen. Lees hier meer over de nieuwe puntentelling.
Geringe progressie
In de vorige editie steeg de gemiddelde score van alle beoordeelde aanbesteders van 1,92 naar 2,05. Dat was het laagste groeipercentage van alle top 25-edities. Ditmaal zien we een iets grotere stijging: van 2,05 naar 2,31. De helft van deze groei is het gevolg van het toepassen van de extra scoringsmogelijkheden op de aanbestedingen uit het jaar 2023. In die zin is sprake van een geflatteerde groei. De top 25 duurzame aanbesteders vertoonden de sterkste groei. Daar steeg het gemiddelde van 3,27 naar 3,70. Bij de 25 aanbestedende diensten met de laagste scores noteerden we slechts een groei van 0,09: van 0,71 naar 0,80. Juist de opdrachtgevers die geen duurzaam gunningscriterium hanteren, konden met de nieuw ingevoerde bonuspunten voor de emissie-eisen en MKI-voorschriften een hogere score bereiken. Dat blijkt in de onderste regionen helaas maar weinig te gebeuren.
Om te bereiken dat Nederland in 2050 energieneutraal, circulair en klimaatbestendig is, zal meer sturing nodig zijn op het stimuleren van duurzame innovaties met opgaven die ondernemers in staat stellen daarin te investeren. Maar het is vooral van belang dat een grotere groep aanbesteders structureel duurzaamheid in haar aanbestedingen opneemt.
Lees hier de analyse top 25 die we vorige week publiceerden.
Uitslag
| Rang 2023 | Opdrachtgever | Score 2023 | Rang 2022 | Score 2022 |
| 1 | Provincie Noord-Brabant | 5,29 | 1 | 4,57 |
| 2 | Provincie Utrecht | 5,00 | 2 | 4,22 |
| 3 | Rijkswaterstaat | 4,894 | 5 | 3,77 |
| 4 | Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden | 4,889 | - | - |
| 5 | Gemeente Eindhoven | 4,33 | 4 | 4,24 |
| 6 | Gemeente Amersfoort | 4,29 | 8 | 3,43 |
| 7 | Waterschap Hollandse Delta | 4,03 | 17 | 2,82 |
| 8 | Gemeente Haarlemmermeer | 3,88 | 14 | 2,98 |
| 9 | Waterschap Limburg | 3,69 | 35 | 2,20 |
| 10 | Gemeente Arnhem | 3,65 | 13 | 3,05 |
| 11 | Hoogheemraadschap van Rijnland | 3,63 | 3 | 4,35 |
| 12 | Gemeente Meierijstad | 3,50 | 11 | 3,29 |
| 13 | Gemeente Den Haag | 3,47 | 9 | 3,38 |
| 14 | Gemeente Assen | 3,41 | 6 | 3,75 |
| 15 | Gemeente Gooise Meren | 3,39 | 19 | 2,81 |
| 16 | Gemeente Utrecht | 3,24 | 10 | 3,35 |
| 17 | Gemeente Enschede | 3,21 | 26 | 2,50 |
| 18 | Vattenfall | 3,21 | - | - |
| 19 | Vitens | 3,17 | 18 | 2,82 |
| 20 | ProRail | 3,16 | - | 2,95 |
| 21 | Gemeente Leiderdorp | 3,14 | - | - |
| 22 | Gemeente Nieuwegein | 3,10 | 23 | 2,61 |
| 23 | Gemeente Hilversum | 3,07 | - | - |
| 24 | Provincie Flevoland | 3,07 | - | - |
| 25 | Gemeente Woerden | 3,00 | - | - |
Geringe progressie
In de vorige editie steeg de gemiddelde score van alle beoordeelde aanbesteders van 1,92 naar 2,05. Dat was het laagste groeipercentage van alle top 25-edities. Ditmaal zien we een iets grotere stijging: van 2,05 naar 2,31. De helft van deze groei is het gevolg van het toepassen van de extra scoringsmogelijkheden op de aanbestedingen uit het jaar 2023. In die zin is sprake van een geflatteerde groei. De top 25 duurzame aanbesteders vertoonden de sterkste groei. Daar steeg het gemiddelde van 3,27 naar 3,70. Bij de 25 aanbestedende diensten met de laagste scores noteerden we slechts een groei van 0,09: van 0,71 naar 0,80. Juist de opdrachtgevers die geen duurzaam gunningscriterium hanteren, konden met de nieuw ingevoerde bonuspunten voor de emissie-eisen en MKI-voorschriften een hogere score bereiken. Dat blijkt in de onderste regionen helaas maar weinig te gebeuren.
Om te bereiken dat Nederland in 2050 energieneutraal, circulair en klimaatbestendig is, zal meer sturing nodig zijn op het stimuleren van duurzame innovaties met opgaven die ondernemers in staat stellen daarin te investeren. Maar het is vooral van belang dat een grotere groep aanbesteders structureel duurzaamheid in haar aanbestedingen opneemt.
Lees hier de analyse top 25 die we vorige week publiceerden.
Uitslag
| Rang 2023 | Opdrachtgever | Score 2023 | Rang 2022 | Score 2022 |
| 1 | Provincie Noord-Brabant | 5,29 | 1 | 4,57 |
| 2 | Provincie Utrecht | 5,00 | 2 | 4,22 |
| 3 | Rijkswaterstaat | 4,894 | 5 | 3,77 |
| 4 | Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden | 4,889 | - | - |
| 5 | Gemeente Eindhoven | 4,33 | 4 | 4,24 |
| 6 | Gemeente Amersfoort | 4,29 | 8 | 3,43 |
| 7 | Waterschap Hollandse Delta | 4,03 | 17 | 2,82 |
| 8 | Gemeente Haarlemmermeer | 3,88 | 14 | 2,98 |
| 9 | Waterschap Limburg | 3,69 | 35 | 2,20 |
| 10 | Gemeente Arnhem | 3,65 | 13 | 3,05 |
| 11 | Hoogheemraadschap van Rijnland | 3,63 | 3 | 4,35 |
| 12 | Gemeente Meierijstad | 3,50 | 11 | 3,29 |
| 13 | Gemeente Den Haag | 3,47 | 9 | 3,38 |
| 14 | Gemeente Assen | 3,41 | 6 | 3,75 |
| 15 | Gemeente Gooise Meren | 3,39 | 19 | 2,81 |
| 16 | Gemeente Utrecht | 3,24 | 10 | 3,35 |
| 17 | Gemeente Enschede | 3,21 | 26 | 2,50 |
| 18 | Vattenfall | 3,21 | - | - |
| 19 | Vitens | 3,17 | 18 | 2,82 |
| 20 | ProRail | 3,16 | - | 2,95 |
| 21 | Gemeente Leiderdorp | 3,14 | - | - |
| 22 | Gemeente Nieuwegein | 3,10 | 23 | 2,61 |
| 23 | Gemeente Hilversum | 3,07 | - | - |
| 24 | Provincie Flevoland | 3,07 | - | - |
| 25 | Gemeente Woerden | 3,00 | - | - |
Gerelateerd nieuws
We lanceren met trots en op veler verzoek een video waarin we in iets meer dan één minuut aan iedereen laten zien wat wij als sector iedere dag samen doen en waarom dat belangrijk is voor Nederland.
Op 1 januari 2025 treedt de geactualiseerde Risicoregeling Woning- en Utiliteitsbouw (RWU) in werking. Deze regeling wordt gebruikt om prijswijzigingen tijdens de uitvoering van bouwprojecten op een transparante manier tussen opdrachtgever en aannemer te verrekenen. De actualisatie is een initiatief van Techniek Nederland, Bouwend Nederland en het Rijksvastgoedbedrijf. De RWU 2025 is op een aantal punten vernieuwd ten opzichte van de huidige versie die al vanaf 1991 wordt gehanteerd.
Per 31 december 2025 stopt bpfBOUW met het uitvoeren van de CBSI-overeenkomsten. Zij zegt deze overeenkomsten met alle werkgevers op. Vanaf deze datum is het voor werkgevers niet meer mogelijk om opgebouwde pensioenen die bij een verzekeraar zijn ondergebracht door bpfBOUW te laten indexeren.