Emissieloos werken op de grens van land en water

De Boer & De Groot kent een lange traditie als bouwbedrijf op de grens van land en water. Sinds 1997 werken beide families samen en groeide het bedrijf gestaag, naar ongeveer honderd medewerkers nu. Gerard de Boer werd in 2012 directeur en in 2016 kwam een gekoesterde wens uit: hij werd voor het eerst vader. "Vanaf dat moment drong zich bij mij de vraag op: in welke wereld breng ik mijn kinderen groot? Opgegroeid met het familiebedrijf en daarin ook mijn plek gevonden, ervaar ik nu sterk de zingeving van mijn rol als directeur. Als ik op enig moment met pensioen ga, wil ik zeker weten dat ons bedrijf bijdraagt aan een betere leefomgeving en daardoor toekomstbestendig is voor de volgende generatie." De andere MT-leden delen deze visie en zo formuleerden ze vorig jaar de ambitie om in 2030 de duurzaamste waterbouwer van Noord-Nederland te zijn.

Duurzaamheid als motor van innovatie

"Het begint met een collectief bewustzijn over het bedrijf dat we willen zijn", stelt De Boer. "We waren een vrij operationele organisatie. Nu maken we heel bewust plannen voor de toekomst en nemen we onze processen en projecten goed onder de loep. Via werkgroepen en interne cursussen stippelen we met elkaar de route uit die nodig is om onze ambitie waar te maken." De Boer & De Groot maakt ook dankbaar gebruik van de kennis die jonge mensen opdoen tijdens hun opleiding. "We bieden elk half jaar een duurzame afstudeeropdracht aan voor een student van de HTS of universiteit. Zo hebben we een afstudeerder in kaart laten brengen welke projecten we circulair zouden kunnen uitvoeren. De laatste twee studenten zijn nu allebei bij ons in dienst, jonge mensen vinden deze transitie heel boeiend. Duurzaamheid is immers een motor van innovatie en om duurzamer te werken is innovatie nodig."

Eerste elektrisch funderingsmachine van 525kW

De Boer & De Groot heeft al belangrijke stappen gezet om emissieloos te werken. Zo is de helft van het wagenpark elektrisch en hebben ze meerdere elektrische heftrucks en kranen. Echt trots zijn ze op de nieuwe elektrische funderingsmachine met een vermogen van 525kW. De Boer: "Twee jaar geleden schreven we in op een tender van het project KRW Zwarte Water van Rijkswaterstaat waar je behoorlijk kon scoren met emissieloos. Dat was de aanleiding om samen met ELM Bouwmachines deze elektrische kraan met vast accupakket te ontwikkelen. Speciaal voor ons gebouwd en vooralsnog de enige in Nederland." En ja, daar hangt een prijskaartje aan, beaamt hij. "Deze machine is vier keer zo duur als een fossiel aangedreven exemplaar. Daarbij verwacht ik nog wel een paar kinderziektes, en ook dat zal geld kosten. Maar ik ben ervan overtuigd dat we hiermee een goede investering doen."

Elektrisch materieel zo efficiënt mogelijk laten draaien

De Boer is zeer te spreken over de samenwerking met Rijkswaterstaat. "Met hun tenders dagen ze je uit om te kijken of het nog schoner kan én daar maken ze budget voor vrij. Zo dienden we voor het eerder genoemde project op het Zwarte Water ons EMVI-werkplan met een sleepboot met stage III motor in. Rijkswaterstaat stelde daar vragen over. Zo kwamen we op het idee om deze sleepboot te voorzien van een elektrische motor. 90% van de tijd legt de sleepboot korte afstanden af, dus kan hij elektrisch werken. En je behoudt een bestaand materieelstuk dat in goede staat is en nog jaren meekan. De kunst is om het elektrisch materieel zo efficiënt mogelijk te laten werken. Zo kon mijn allereerste hybride auto destijds 35 km elektrisch rijden. Ik maakte er een sport van om van mijn huis in Workum volledig emissieloos naar ons kantoor in Harlingen te rijden, desnoods door de auto het laatste stukje te laten uitrollen", lacht hij.

Logistieke uitdagingen laadinfrastructuur

Het grootste knelpunt voor de ambitie van De Boer & De Groot is de netcongestie. "We hebben vier vestigingen met laadpalen voor onze elektrische wagens. Maar nu krijgen we brieven van de netbeheerder dat we ons energiecontract overschrijden. We hebben het terrein van een buurman gekocht omdat daar een energiecontract op zit. Dat is toch eigenlijk absurd" vindt De Boer. Voor het materieel op de bouwplaats werken ze met drie scenario’s: een grote bouwplaatsaansluiting met groene energie; laden met een stage V aggregaat op biobrandstof HVO100; of elders opladen. Dat laatste is soms best een logistieke uitdaging. "In het Natura2000 gebied Zwarte Water laden we overdag een extern accupakket op. Dat doen we op zo’n twintig kilometer van de bouwplaats. Aan het eind van de dag brengen we dat accupakket naar de werkplek van de kraan, zodat de kraan ’s nachts opgeladen kan worden. ‘s Ochtends wordt het accupakket weer teruggebracht naar de laadlocatie voor de volgende ronde. Maar hoe groot de uitdagingen ook zijn, we hebben er veel vertrouwen in dat we onze ambitie gaan waarmaken."

In de loop van het jaar zullen we telkens een ander aspect van de route naar schoon en emissieloos bouwen belichten. Lees ook de eerdere artikelen: Routekaart Op naar emissieloos bouwen - Bouwend Nederland