Verbij bouwt én exporteert molen naar de Verenigde Staten

"Molens zoals wij die kennen van een toeristische trekpleister als De Zaanse Schans in Noord-Holland worden niet meer gebouwd", stelt algemeen directeur Lucas van Verbij Bouw- en Molenmakersbedrijf uit Hoogmade. "Nederland kent zo'n 1.200 molens waarvan de oudste uit het begin van de zeventiende eeuw stamt. Deze groep molens proberen we, mede door subsidies van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, met z'n allen in stand te houden. Vanaf 1960 zijn er praktisch geen molens meer bijgekomen. Samen met de overheid proberen wij als bedrijf deze rijksmonumenten zo goed mogelijk te onderhouden en te restaureren zodat ze behouden blijven voor toekomstige generaties."

Zon, water en geduld

Toch mag het bedrijf van Lucas Verbij incidenteel op een order rekenen voor de bouw van een nieuwe molen. "Binnen ons bedrijf hebben we zo'n 25 mensen werken van wie de helft zich bezighoudt met molenonderhoud- en restauratie. De opdrachtgever uit Amerika runt Holland Ridge Farms, een bollenbedrijf in New Jersey tulpen in het hele land verkoopt. De bollen komen via zeecontainers naar zijn estate van zo'n 150 hectare alwaar ze in de grond verdwijnen. Zon, water en wat geduld doen de rest."

Bloemen plukken

De tulp, destijds door handelsreizigers vanuit Turkije naar Nederland meegenomen, is immens populair bij de Amerikanen. "In het voorjaar kan men gedurende vier weken met een emmertje en een schaar zelf tien tulpen per persoon komen plukken. Het eerste voorjaar mochten ze 40.000 bezoekers verwelkomen; dit voorjaar was de derde editie en telden ze maar liefst 270.000 bezoekers." New Jersey ligt tussen New York en Philadelphia. Velen ontvluchten de drukte van de stad en bezoeken de tulpenvelden. "Van zo'n dagje uit plukt Holland Ridge Farms de vruchten – of tulpen, in dit geval. Aan het einde van de zomer doen ze het nog een keer dunnetjes over, maar dan met zonnebloemen. Net als de tulp heeft de zonnebloem, mede door schilderijen van Vincent van Gogh, een sterkte associatie met Nederland."

Modulaire molen

Om de bezoekers een nog meer Nederlandse ervaring te geven op de Holland Ridge Farms wilde de eigenaar op zijn estate een typisch Nederlandse molen laten bouwen. Lucas Verbij: "Via zijn broer kwamen we met hem in contact. Ik heb hem toen opgebeld en ben in New Jersey langs geweest. In de periode na dat bezoek werkten we verschillende ontwerpen uit. In onze werkplaats in Hoogmade hebben we alle molenonderdelen geproduceerd die door lokale medewerkers op basis van onze instructies in elkaar worden gezet. De funderingsplaat is lokaal gefabriceerd. Eenmaal gelegd, volgt de betonnen onderbouw die dan met een meter stenen en hout wordt aangekleed. De omloop is al in Nederland gemaakt, net als alle deuren, ramen en kozijnen. Ook de trappen en de molenkap zijn vanuit onze werkplaats naar New Jersey opgestuurd. Wat dat betreft zijn molens redelijk modulair. Ze worden altijd 'plat' gefabriceerd om dan later ter plekke in elkaar gezet te worden. Deze molen is niet alleen een lust voor het oog, maar is ook een functionele korenmolen met twee maalstenen. Het meel dient als diervoeder voor de kinderboerderij op Holland Ridge Farms. Geloof het of niet, maar vele Amerikanen hebben nog nooit een koe of geit gezien, laat staan gevoed!"

Vurige wens

De nieuw te verrijzen molen die in november operationeel zal zijn, is niet het eerste huzarenstukje van Lucas en zijn collega's. In het verleden restaureerde hij al meerdere molens en bouwde drie nieuwe grote molens in het land van de onbegrensde mogelijkheden. "Niet alleen in Noord-Amerika maar ook aan de westkust in Californië hebben we al molenwerk mogen verrichten. Wanneer de molen eenmaal staat en de wieken draaien, wil iedereen dat zien." Molenopdrachten zoals deze uit de Verenigde Staten blijven altijd bijzonder. "Na de Tweede Wereldoorlog zijn veel Nederlanders voorgoed naar Amerika geëmigreerd. Van deze groep zijn velen hoogbejaard of inmiddels niet meer onder ons. Deze bollenondernemer die het bedrijf met zijn twee kinderen runt, heeft altijd de vurige wens gehad om een stukje Nederland naar New Jersey te halen. We zijn blij dat we deze stad met zo'n negen miljoen inwoners van een vleugje oranje hebben kunnen voorzien."