Stikstof zet bouw 244.000 woningen op slot en economische schade van €93,5 miljard dreigt
Vrijdag 14 maart 2025
Het is al jaren bekend dat het stikstofprobleem een groot probleem is voor de bouw van woningen en aanleg van nieuwe infrastructuur. Onderzoek dat wij deden in samenwerking met Bouwberichten becijfert nu ook hoe groot de schade precies is voor de bouw. Voorzitter Arno Visser maakte de omvang hiervan vandaag bekend in een interview met AD.
Lees hier het artikel in het AD.
Bekijk via deze link het kaartje. (bron: Cobouw Bouwberichten)
We brachten in kaart welke Natura2000-gebieden er slecht aan toe zijn door stikstof. Deze informatie combineerden we met de concrete woningbouwplannen in Nederland. Dit laat op kaart zien hoeveel van deze bouwprojecten te dicht bij stikstofgevoelige natuur liggen, en door het uitblijven van een oplossing voor het stikstofprobleem geen vergunning kunnen krijgen. Tot 2030 gaat het om maar liefst 244.000 woningen. "Dan schrik je echt. De tijdbom is zichtbaar gemaakt", aldus onze voorzitter Arno Visser.
Sinds de Raad van State in december een streep zette door intern salderen heeft het stikstofprobleem ook een direct effect op woningbouw, waar het eerder vooral infra trof. De gele, oranje en rode zones op de kaart staan respectievelijk voor vijf, drie en één kilometer afstand van Natura2000-gebieden die er slecht aan toe zijn. In de rode zones kunnen de komende tijd zeker geen projecten vergund worden, en in de gele en oranje zones is de kans op een vergunning op korte termijn klein.
Economische schade van €93,5 miljard
De economische schade hiervan is enorm: doordat stikstof woning- en utiliteitsbouw zo bemoeilijkt loopt de Nederlandse economie de komende vijf jaar €93,5 miljard* investeringen mis, zo blijkt uit ons onderzoek. Dat is meer dan een jaaromzet van de hele bouwsector. En in dit gigantische bedrag zijn de investeringen die uitblijven in de infra nog niet meegenomen.
(eerder stond hier €138 miljard, dit is 14 maart gerectificeerd*)
Geen uitwegen mogelijk
Dit onderzoek legt de vinger op de gevoelige plek: we weten nu precies hoeveel het kost als we het stikstofprobleem niet oplossen. In vier provincies zijn de loketten voor nieuwbouw gesloten en geldt een vergunningstop. "Als je geen vergunning kunt aanvragen kun je niks, maar soms vroeg ik me af of de urgentie nog wel gevoeld werd" zegt Visser. Alle geitenpaadjes en uitwegen zijn inmiddels bewandeld. Conclusie blijft: het stikstofprobleem lossen we alleen op door eerst de stikstofuitstoot te verminderen.
Er ligt een breedgedragen reductieplan
Hoe uitstoot versneld verminderd kan worden, schreven we samen met VNO-NCW, Natuurmonumenten en Natuur & Milieu op in een integraal pakket van maatregelen. Dit plan is eind vorig jaar aangeboden aan minister Wiersma. Ons plan wordt inmiddels ook ondersteund door Biohuis, NVDE en Energie Nederland. Lees hier meer over onze voorstellen.
Rectificatie 14 maart 2025
In de optelling is per abuis de economische schade in de utiliteitsbouw (€44,5 miljard) twee keer meegeteld. Dit betekent dat de schade die we op dit moment in beeld hebben geen €138 miljard, maar €93,5 miljard is (€138 - €44,5 = €93,5 miljard). Dit doet niets af aan de mogelijke impact op de samenleving en de urgentie om dit probleem nu echt op te lossen.
Gerelateerd nieuws
We willen in Nederland 100.000 woningen per jaar bouwen én goed zorgen voor de wereld, maar de rechterlijke uitspraak van de Raad van State, die intern salderen voortaan nagenoeg onmogelijk maakt, kan die ambities onder druk zetten. In deze aflevering van de BouwZeker Podcast gaat Puck Sanders, onze belangenbehartiger, dieper in op de ontwikkelingen rondom stikstof en de oplossingen om uit de huidige impasse te komen.
Samen met Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en VNO-NCW presenteerden we eind vorig jaar een emissiereductieplan om sneller minder stikstof uit te stoten. Biohuis, de belangenbehartiger van de Nederlandse biologische boeren en tuinders, steunt het doel van onze stikstofcoalitie om Nederland van het stikstofslot te krijgen.
De stikstofcrisis houdt Nederland in zijn greep en heeft grote gevolgen voor de bouw en infra. Het is belangrijk dat er snel minder stikstof wordt uitgestoten. Zodat wegen en huizen gebouwd kunnen worden, boeren weer perspectief krijgen, ondernemers weer vergunningen kunnen krijgen en de natuur zich kan herstellen. Daarom presenteerden we een Emissiereductieplan in samenwerking met Natuurmonumenten, Natuur & Milieu en VNO-NCW. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) en Energie-Nederland sluiten zich nu aan bij deze coalitie.