Hoofdlijnenakkoord: Mooie ambities, maar het komt aan op goede uitvoering

Reactie Bouwend Nederland op het hoofdlijnenakkoord

Met alleen de intenties in dit hoofdlijnenakkoord, zonder dat daar adequate uitvoeringskracht en financiering aan is gekoppeld, komen we er niet. Dan gaat de zon misschien wel schijnen, maar zitten de woningzoekenden en weggebruikers in de schaduw. Bouwend Nederland staat dan ook klaar om de helpende hand te bieden bij de verdere uitwerking, want daar moet echt nog meer helderheid komen. Daarnaast maken we ons ernstig zorgen over de gevolgen van de aangekondigde koerswijziging op het gebied van stikstof en waterkwaliteit. Er is een wezenlijk risico dat dit de uitvoering van alle genoemde ambities zal blokkeren, daar kunnen we de ogen niet voor sluiten.

Woningbouw en woningmarkt

Het is goed dat het terugdringen van het historisch grote tekort aan woningen als topprioriteit wordt aangemerkt. Bouwend Nederland staat positief ten aanzien van het wegnemen van belemmeringen in wetgeving om snelle woningbouw mogelijk te maken. Ook zijn we positief over de aandacht voor doorstroming en de voorgestelde flexibiliteit in programmering. Tegelijkertijd blijven de uitdagingen en ambities op de woningmarkt groot en zijn de genoemde budgetten, om te voldoen aan die ambities, te klein. Uit de uitwerking van het akkoord zal moeten blijken of dit gat tussen papier en praktijk wordt gedicht.

Mobiliteit en Infrastructuur

Bouwend Nederland is positief over de aandacht voor mobiliteit en infrastructuur in het hoofdlijnenakkoord. Er wordt 500 mln per jaar vrijgemaakt voor ontsluiting van (nieuwe) woningbouwlocaties, maar om de bereikbaarheid, veiligheid en betrouwbaarheid van onze infrastructuur te borgen is veel meer nodig. De intentie om de 17 gepauzeerde MIRT projecten waar mogelijk vlot te trekken ondersteunen we, net als het maken van afspraken over een basiskwaliteitsniveau. Tegelijkertijd zien we dat er onvoldoende maatregelen worden getroffen die tegemoet komen aan de geconstateerde uitdagingen (voldoende personeel, vergunningsruimte en middelen), ook daar hopen we in de verdere uitwerking op de juiste maatregelen.

Klimaat en Energie

Wat Bouwend Nederland betreft is het positief dat de nadruk ligt op energie-infrastructuur, energieonafhankelijkheid en de aanpak van netcongestie in het hoofdlijnenakkoord. Maar er is nog veel onduidelijk en er moet wat ons betreft voorkomen worden dat er meer verduurzamingsinitiatieven worden teruggedraaid. Hoewel dit op korte termijn lastenverlichting oplevert, kunnen de klimaatdoelen verder uit zicht raken en ligt investeringsonzekerheid op de loer. In de nadere uitwerking van het akkoord is het wat Bouwend Nederland betreft van belang dat er een evenwichtig en langjarig consistente beleidsaanpak komt.

Stikstof en Water

We maken ons ernstig zorgen over de koerswijziging op het gebied van stikstof en water(kwaliteit). Bij de uitwerking van het aangekondigde beleid is de aandacht voor economische ontwikkeling cruciaal. Vergunningen voor bouw- en infraprojecten moeten weer mogelijk gemaakt worden. Het hoofdlijnenakkoord lijkt hier vooralsnog niet in te voorzien waardoor ambities op het gebied van woningbouw, infrastructuur en klimaat verder onder druk komen te staan. Dit leidt tot enorme beperkingen voor woningbouw en de aanleg van infrastructuur. Waaronder voor de eerder genoemde 17 gepauzeerde MIRT projecten: ook die zullen geen doorgang kunnen vinden als het probleem met stikstof niet wordt opgelost.

Onderwijs en Arbeidsmarkt

Het is goed dat zekerheid op de arbeidsmarkt verder wordt gestimuleerd, onder andere door het wetsvoorstel VBAR voor werken met zzp’ers door te zetten. Ook is het positief dat bij verbetering van de sociale zekerheid rekening wordt gehouden met de gevolgen voor kleine ondernemers. Techniek in het onderwijs komt onvoldoende terug in het hoofdlijnenakkoord en dat is wat Bouwend Nederland betreft een gemiste kans. We zijn echter wel positief over de aandacht voor een betere aansluiting van het MBO op de arbeidsmarkt.

Ondernemerschap en Bedrijfsvoering

In het Hoofdlijnenakkoord presenteren de vier partijen een aantal positieve uitgangspunten. Zo kunnen burgers lastenverlichting tegemoetzien en moet werken weer beter gaan lonen. Ook is er duidelijke aandacht voor de rol van het ondernemerschap en bedrijfsleven voor ons verdienvermogen. Positief is dat eerdere fiscale plannen (zoals de belasting van inkoop van aandelen, verhoging van box2, de versobering van de mkb-winstvrijstelling en de extra verhoging van de CO2-heffing en energiebelasting) niet doorgaan.