Goedgekeurde werkinstructie werken met asbesthoudende voegenkit in riolering
Vrijdag 10 juni 2022
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft 15 april 2022 het advies van het Validatie- en Innovatiepunt Asbest (VIP-asbest) overgenomen. Daarmee is de door Stichting RIONED ingediende werkmethode voor werken met asbesthoudende kit in riolering onder de voorwaarden van de lagere risicoklasse 1 goedgekeurd. Lees verder voor meer informatie.
Riolering die tussen 1945 en 1993 is aangelegd kan asbesthoudende voegenkit bevatten. Met name rioleringsonderdelen van beton of keramiek waterdicht verbonden met voegenkit, aangelegd in de vijftiger en zestiger jaren van de vorige eeuw zijn verdacht. In de naoorlogse wederopbouwperiode tot de jaren zeventig is voor waterdichte verbinding van rioleringsonderdelen kit gebruikt met vaak enkele procenten asbest. Asbest is een kankerverwekkende stof en kan ernstige longziekten veroorzaken. Daarnaast is asbest is een zeer zorgwekkende stof en mag niet worden verspreid in de omgeving. Werkzaamheden met asbest moeten zorgvuldig worden uitgevoerd, om de blootstelling aan asbestvezels te voorkomen dan wel zo laag mogelijk onder de grenswaarden (2.000 vezels/m3) te houden. Stichting RIONED heeft een landelijk onderzoek uitgevoerd naar aanwezigheid, samenstelling en blootstelling aan asbestvezels bij noodzakelijke werkzaamheden aan de riolering. Het opgebouwde dossier toont aan dat met de beschreven werkmethoden efficiënte sanering mogelijk blijkt. De blootstelling aan asbestvezels voor de werknemers en omgeving blijft ruim onder de grenswaarden.
Afbakening werkinstructie
Voor toepassing van de werkinstructie dient aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- De werkinstructie is van toepassing voor medewerkers die riolen of rioleringselementen gaan verwijderen waarbij asbesthoudende voegenkit aanwezig is. In deze beschrijving worden met rioleringselementen bedoeld de onderdelen waaruit riolering is opgebouwd, zoals rioolbuizen, aansluitingen, onderdelen van een put, kolk of ontstoppingsstuk.
- Uit de voorgaand aan de werkzaamheden uitgevoerde asbestinventarisatie blijkt dat het gehalte asbest in de asbesthoudende voegenkit uit maximaal 10% serpentijn en/of 2% amfibool bestaat. Als niet aan deze voorwaarde wordt voldaan dan moeten de werkzaamheden worden uitgevoerd onder de voorwaarden van risicoklasse 2.
Buiten het toepassingsdomein van deze werkinstructie vallen werkzaamheden waarbij een persoon in het riool handmatig of met gereedschappen de asbesthoudende voegenkit bewerkt en werkzaamheden aan asbestcementrioleringsbuizen.
Opleiding en instructie
Alle betrokkenen bij verwijdering van rioleringselementen met asbesthoudende voegenkit moeten vooraf een voorlichting en onderricht met betrekking tot veilig werken met asbest volgen. Daarnaast moeten de uitvoerenden instructie krijgen over de juiste toepassing van deze werkinstructie. De verantwoordelijke voorman van elke ploeg heeft tenminste de opleiding 'Verwijderen rioleringselementen met asbesthoudende voegenkit' gevolgd bij een opleidingsinstituut.
Vervolgonderzoek Stichting RIONED
Voor sanering van kit met hogere percentages asbest dan maximaal 10% serpentijn of maximaal 2% amfibool asbest of werkzaamheden niet gericht op sanering kan eveneens goedkeuring worden aangevraagd door Stichting RIONED zodra er voldoende blootstellingsmetingen beschikbaar zijn. Stichting RIONED zet het onderzoek daarom voort en ontvangt graag via e-mail inventarisatierapporten en voorstellen voor blootstellingsonderzoek.
Asbestcementleidingen
Voorts is er behoefte aan aanvulling van het werkplan asbestcementleidingen. Op dit moment valt werken aan asbestcement afvalwaterleidingen nog niet onder het werkplan. Het asbestrisico bij afvalwaterleidingen is mogelijk anders dan bij leidingen in het waterleiding- en gasnet. Uit de eerste recente bloostellingsmetingen bleek de asbestemissie beperkt. Met nog enkele aanvullende blootstellingsmetingen kan waarschijnlijk succesvol een aanvraag worden ingediend voor uitbreiding van asbestcementleidingen voor afvalwater. Daarom is RIONED tevens geïnteresseerd in blootstellingsmetingen bij werkzaamheden aan AC-afvalwater (pers)leidingen.
Meer informatie over asbesthoudende voegenkit, bepaling risicoklasse, stappenplan bij werkzaamheden aan asbestverdachte riolering, de werkinstructie 'verwijdering van rioleringselementen met asbesthoudende voegenkit' vind je hier. Als Bouwend Nederland zijn we betrokken bij de realisatie van deze werkinstructie.
Gerelateerd nieuws
Bij VolkerWessels Materieel & Logistiek draait alles om slimme en praktische ondersteuning op de bouwplaats. Zo leveren zij nu ook zonnebrandcrème aan alle operationele werklocaties. Daarmee maken ze het medewerkers wel heel gemakkelijk om te smeren.
De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft aangekondigd vanaf september 2025 extra te handhaven op fysieke belasting bij werkzaamheden in de afbouwsector. Vanaf september gebeurt dat bij het leggen van zandcementdekvloeren en stukadoorswerkzaamheden. Vanaf januari 2026 bij plafond- en wandmonteurs en (gips)blokkenstellers. Als je dit werk als (hoofd)aannemer uitbesteedt, moet je je ervan vergewissen dat het werk veilig en gezond wordt uitgevoerd. Zo niet, dan loop je het risico dat het werk wordt stilgelegd.
Vanaf 1 juli 2025 eist het VCA 2017/6.0-certificatieschema dat leidinggevenden beschikken over aantoonbare leiderschapsvaardigheden. Deze vaardigheden moeten zijn opgenomen in de functieomschrijving en beoordeling, en afgestemd zijn op de risico’s en kenmerken van de organisatie. Je hebt tot 1 juli 2026 de tijd om hieraan te voldoen.