Energie-infrastructuur

Waarom vinden we dat?

Om de energietransitie, de bouw van nieuwe woonwijken en de laadinfrastructuur die nodig is voor schoon- en emissieloos bouwen mogelijk te maken, zijn aansluitingen op energie-infrastructuur van groot belang. Zonder die aansluitingen lopen woningbouwprojecten vertraging op, kunnen bedrijven niet uitbreiden en leidt dit tot economische schade. Zolang er sprake is van netcongestie zijn er ook andere, creatieve oplossingen nodig. Netcongestie oplossen is een gezamenlijke opgave van overheden, netbeheerders, aannemers en installateurs.

Waar zetten wij op in?

Sturing op snellere realisatie van energie-infrastructuur

Er is nog onvoldoende sturing vanuit de overheid op het verzwaren van het elektriciteitsnet en het implementeren van versnellingsinitiatieven. Via het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) zijn er flinke stappen gezet. Tegelijkertijd zijn versnellingsinitiatieven nog te versnipperd. Budget om innovaties om sneller te bouwen daadwerkelijk uit te voeren in de praktijk, ontbreekt. Wij pleiten voor extra middelen voor innovatie. Ondanks goede samenwerking binnen het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) en de Taskforce Elektra, blijven knelpunten in de uitvoering bestaan. De versnippering tussen netbeheerders en overheden leidt tot vertragingen in besluitvorming over waar en wanneer netverzwaringen plaatsvinden. Wij pleiten daarom voor meer nationale sturing die netuitbreidingen versneld aanstuurt en knelpunten in ruimtelijke ordening en vergunningstrajecten oplost.

Redelijke aansluittermijnen

De ACM zorgt dat de tarieven van netbeheerders niet hoger zijn dan redelijk. Daarbij prikkelt de ACM de netbeheerders om efficiënt te werken. De ACM moet de netbeheerders ruimte geven om proactief te investeren. Daarnaast bepaalt de ACM wat 'redelijke' aansluittermijnen zijn voor nutsvoorzieningen. De redelijke termijnen moeten helder en eenduidig zijn, zodat bouwers weten waar zij rekening mee moeten houden, ondanks de schaarste op het net. Naast redelijke aansluittermijnen pleiten we er ook voor om de grens van 3x35 ampère correct te implementeren. Ook dringen we erop aan dat de ACM en netbeheerders aansluitingen voor grote woningbouwprojecten prioriteit geven.

Forse investeringen

Tot 2040 moet er zo'n €195 miljard worden geïnvesteerd. Deze problematiek staat hoog op de agenda bij netbeheerders en kabinet, zij calculeren daarom forse investeringen in voor de komende jaren. Netbeheerders moeten hun eigen vermogen versterken, en hierbij is een rol voor de nationale overheid weggelegd. Zonder een robuuste financieringsstrategie dreigen deze investeringen vertraging op te lopen. Daarnaast is het belangrijk dat netbeheerders blijven investeren in het onderhoud van bestaande gasnetten, zodat deze in de toekomst mogelijk kunnen worden ingezet voor het transport van waterstof, groen gas en andere duurzame gassen.

Meer verantwoordelijkheid bij gemeenten en ontwikkelaars

Om duurzamer te kunnen bouwen wordt steeds meer materieel geëlektrificeerd en zijn in de bouwfase al zwaardere aansluitingen nodig, bijvoorbeeld voor hijskranen. Die zware aansluitingen kennen een langere doorlooptijd, vaak langer dan de tijd tussen opdrachtverstrekking en start van de bouw. Dit betekent dat partijen die bij het initiatief voor een bouwproject betrokken zijn, zoals ontwikkelaars en gemeenten, al in een vroeg stadium een aanvraag voor een passende energie-aansluiting moeten doen en dit niet aan de bouwer overlaten.

Intensievere samenwerking met netbeheerders om grootverbruikaansluitingen tijdig te realiseren

Rond kleinverbruik zijn de nodige initiatieven om tot beter en sneller aansluiten te komen. Een vergelijkbare samenwerking voor grootverbruik is er nog niet. Bouwend Nederland roept de netbeheerders op om ook voor dit segment samen op te trekken. Naast uitbreiding moet het elektriciteitsnet efficiënter benut worden. We pleiten voor invoering van innovatieve contractvormen zoals flexibele transportrechten en energy hubs om capaciteit optimaal te gebruiken.

Netbewuste nieuwbouw 

Bouwend Nederland werkt samen met andere partijen aan netbewust bouwen voor het kiezen en ontwerpen van het energiesysteem in een nieuwbouwwijk. De aanpak is gericht op het ondersteunen van de woningbouwambitie van 1 miljoen nieuwe woningen tot 2030, zonder dat dit bijdraagt aan extra belasting van het elektriciteitsnet. Samen met andere partijen hebben we ontwerpprincipes voor netbewust bouwen opgesteld.